Foto’s gebruiken van iemand anders, mag dat?

Heeft u een eigen website en wilt u daar foto’s op plaatsen? Dan heeft u te maken met een aantal regels. Het is namelijk niet toegestaan om zomaar foto’s van het internet te halen en die op uw eigen website te plaatsen (of te gebruiken voor andere marketing doeleinden). U heeft allereerst toestemming nodig van de fotograaf. Gaat het om een illustratie? Dan heeft u ook toestemming nodig van de maker. U kunt ervoor kiezen om zelf foto’s te maken, maar ook dan bent u er nog niet. Als er mensen op de foto staan, dan heeft u toestemming nodig van deze mensen, voordat u de foto’s op uw website kunt plaatsen. Dit heeft te maken met portretrecht. Welke foto’s kunt u dan wel gebruiken? En hoe zit het met copyright? In dit blog leggen we het aan u uit.

Foto’s gebruiken voor uw website

Een website is al snel saai zonder foto’s, maar ook een nieuwsbrief wordt een stuk aantrekkelijker als er foto’s gebruikt worden. Foto’s zorgen ervoor dat uw website, mailings of drukwerk prettig leesbaar is. Wilt u foto’s gebruiken, dan heeft u te maken met auteursrecht. Het is niet toegestaan om foto’s van het internet te halen en deze op uw website of in uw drukwerk te plaatsen. U kunt een flinke boete krijgen als auteursrechthebbenden hier achter komen.

Steeds meer ondernemers hebben een eigen website waardoor er in de afgelopen jaren steeds meer behoefte is ontstaan aan fotomateriaal. Hiervoor zijn speciale stocksites opgericht. Als ondernemer kunt u hier foto’s afhalen die u rechtenvrij kunt gebruiken. Voor sommige stocksites betaalt u een klein bedrag, andere stocksites zijn gratis.

Hoe werkt een stocksite?

Het zal niet de eerste keer zijn dat een ondernemer klakkeloos een aantal foto’s van het internet plukt en deze op zijn/haar eigen website plaatst of gebruikt voor drukwerk. Dit is echter niet toegestaan; hier heeft u nadrukkelijke toestemming van de auteur/maker voor nodig. Zonder toestemming kan dit leiden tot vervelende problemen, zoals boetes en veroordelingen. Maakt u gebruik van foto’s waar mensen duidelijk opstaan? Dan heeft u ook nog eens te maken met portretrecht.

Maakt u gebruik van een stocksite? Dan heeft u al deze problemen niet. Op een stocksite kunt u foto’s downloaden waarvoor u tegen betaling van een klein bedrag, het recht koopt om de foto’s te gebruiken. Er zijn echter wel regels verbonden aan het gebruik van stockfoto’s. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om de foto’s commercieel te gebruiken. Bij de aankoop wordt een bepaalde licentie afgegeven. Des te meer rechten u heeft, des te duurder de foto is. Wilt u alleen gebruik maken van foto’s voor uw website of nieuwsbrief? Dan kunt u ook gebruik maken van gratis stocksites, zoals bijvoorbeeld Unsplash.

Hoe zit het met copyright?

Copyright biedt bescherming aan makers van voorwerpen, zodat het werk niet zomaar vrijelijk gebruikt kan worden. Denk dan bijvoorbeeld aan foto's, schilderijen, muziekstukken, songteksten, grafisch ontwerp, beeldhouwwerk, film, ideeën, enzovoorts. Maakt iemand hier ongeoorloofd gebruik van, dan kan de maker zich beroepen op het copyright.

Wat is copyleft?

Het komt weleens voor dat een maker afstand doet van het copyright. Het materiaal wordt dan aangeboden als copyleft. Dit betekent dat iedereen het werk mag publiceren, maar het is niet toegestaan om het werk te veranderen. Er is alleen sprake van copyleft als de maker nadrukkelijk afstand heeft gedaan van het copyright.

Wilt u geen gebruik maken van stocksites, dan is er nog een manier om foto’s op het internet te vinden die u vrij mag gebruiken. Stel u bent op zoek naar een afbeelding van een boom. U typt een zoekopdracht in op Google en er verschijnt een pagina met afbeeldingen. Rechts bovenaan de pagina klikt u ‘filter’ aan. Er verschijnt een balk met filters waar u ook het kopje ‘licentie’ ziet staan. Onder het kopje ‘licentie’ ziet u een aantal opties, zoals ‘mag worden gedeeld en gebruikt’ (deze foto’s mag u dus gewoon op uw website plaatsen). Er zijn zelfs foto’s die commercieel gebruikt mogen worden. Het nadeel van deze optie is dat de makers van deze foto’s vaak geen professionele fotografen zijn en dat de kwaliteit vaak te wensen overlaat. Deze makers hebben echter wel bewust afstand gedaan van het copyright.

Wat zijn de regels met betrekking tot portretrecht?

Wilt u een foto gebruiken waarop het gezicht van iemand duidelijk zichtbaar is? Dan heeft u hiervoor toestemming nodig van deze persoon. Zonder toestemming is het niet toegestaan om de foto te verspreiden. Is het portret in opdracht gemaakt? Dan heeft u altijd toestemming nodig om het te mogen gebruiken. Een portret dat niet in opdracht is gemaakt is niet beschermd. Denkt u dan bijvoorbeeld aan een foto die u in de stad heeft gemaakt, waar mensen opstaan die daar toevallig liepen.

Kan auteursrecht ook verlopen?

Auteursrecht verloopt 70 jaar na de dood van de fotograaf. Op dat moment is de foto niet langer auteursrechtelijk beschermd en kunt u de foto gebruiken zonder hier toestemming voor te hoeven vragen. Is de foto echter bewerkt door iemand anders waardoor het een creatieve waarde heeft gekregen? Dan mag u deze foto niet gebruiken.

Meester en Meester; maakt recht voor iedereen toegankelijk

Meester en Meester is een juridisch adviesbureau dat staat voor een veilige en rechtvaardige samenleving. Loopt u tegen een probleem aan dat te maken heeft met copyright? Wij helpen u graag! Meester en Meester biedt rechtsbescherming aan particulieren, bedrijven en de overheid.

Voor niet-juristen kan de juridische wereld soms onbegrijpelijk zijn. Bij Meester en Meester komt talent en kennis samen. Wij maken recht voor iedereen toegankelijk en ontzorgen onze klanten op juridisch vakgebied.